دستاورد تازه دانشمندان در درمان گرفتگي عروق

دانشمندان سوئيس در تازه‌ترين دستاورد براي درمان بيماري‌‌هاي قلبي، نوعي پمپ گشاينده عروق كه عملكردي شبيه «بمب ساعتي» دارد، طراحي كردند.

به گزارش سرويس فناوري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، تصلب شرايين كه منجر به تنگ شدن شريان‌ها و گسترش بيماري قلبي عروقي مي‌شود، عامل مرگ بسياري در سراسر جهان است.

تاكنون هيچ راهكار منحصر به فردي براي افزايش كارآمدي داروهاي موجود و كاهش عوارض جانبي آن‌ها ارائه نشده است.

تزريق درون‌وريدي يك نوع ماده گشاينده عروق مانند نيتروگليسرين، هم شريان‌هاي بيمار و هم ساير رگ‌ها را گشاد مي‌كند. اين امر منجر به افت فشار خون شده و جريان خون مطلوب و مورد نياز به هنگام حمله قلبي كه با گشادكردن عروق رگ‌هاي بيمار توليد شده را محدود مي‌كند.

تيمي از محققان سوئيس به منظور افزايش كارايي درمان‌ تصلب شرايين و كاهش عوارض جانبي آن‌، موفق به طراحي نوعي نانوكانتينر با توانايي آزاد كردن محتواي گشاينده عروق در نواحي صرفاً بيمار شدند.

تاكنون هيچ بيوماركر خاصي براي تصلب شرايين شناسايي نشده و در اين حالت، يك پديده فيزيكي موسوم به تنش برشي رخ مي‌دهد. اين نيرو از نوسان‌هاي جريان خون تحريك شده بر اثر تنگي شريان‌ها، ناشي و وارد خون مي‌شود.

تيم تحقيقاتي با استفاده از اين پديده نوعي “بمب ساعتي” طراحي كرده‌اند. اين نانوكانتينر، تحت فشار حاصل از تنش برشي در عروق تنگ شده، محتواي گشاينده را آزاد مي‌كند.

با بازآرايي تعدادي از مولكول‌ها در نانوكانتينرهاي سنتي مانند ليپوزوم، اين دانشمندان موفق شدند يك شكل عدسي‌وار بر خلاف شكل كروي نرمال به آن‌ها اعمال كنند.

نانوكانتينر عدسي شكل درون شريان‌هاي سالم بدون شكستن حركت مي‌كند و اين درست هدف مطلوب اين فناوري است. با استفاده از اين تكنيك محتواي گشاينده عروق، فقط در شريان‌هايي با مجراي تنگ توزيع شده و اين امر به طور قابل توجهي كارايي درمان و كاهش عوارض جانبي را موجب مي‌شود.

در اين شيوه،محققان، سپس سيستم قلبي عروقي را با استفاده از لوله‌هاي پليمري مسدود شده در درجات متغير و براي نمايندگي كردن شريان‌هاي سالم و تنگ، مدل‌بندي كردند.

آن‌ها در مرحله بعد يك پمپ قلبي عروقي مصنوعي را به اين شريان‌ها با هدف بازتوليد تنش برشي تحريك شده بر اثر تنگي شريان‌ها متصل كردند. اين نانوكانتينر درون سيستم تعبيه و نمونه‌هايي از هر دو نواحي سالم و تنگ شده گرفته شدند.

با انجام اين عمل، مشخص شد كه داروي فعال در نواحي بيمار شده، در تراكم‌هاي بالاتري نسبت به نواحي سالم، قرار داشته و اين تراكم‌ها به طور قابل توجهي بزرگتر از هنگامي بود كه دارو به شكل همگون توزيع مي‌شد. نانوپزشكي شاخه‌يي است كه از علوم نانو نشات گرفته است. تعامل ميان‌رشته‌يي بين شيمي، فيزيك، علوم پايه و پزشكي باليني در محيط تكنيكي بسيار بالا مي‌تواند به حوزه جديد تحقيقاتي منجر و در مورد نانوپزشكي اين امر به توليد محصولات باليني ختم مي‌شود.