برج میلاد در تسخیر «اژدهای سرخ»

پنج شنبه, ۱۴ اسفند, ۱۳۹۹ - Thursday, 4 March, 2021

شرق: جشنواره فیلم هم چینی شد و رفت. این را نه تنها می‌شود از کاور کارت‌های خبرنگاری فهمید بلکه از چهره چشم‌بادامی‌ها که در کاخ جشنواره رفت‌وآمد دارند و اینکه بخش ...

شرق: جشنواره فیلم هم چینی شد و رفت. این را نه تنها می‌شود از کاور کارت‌های خبرنگاری فهمید بلکه از چهره چشم‌بادامی‌ها که در کاخ جشنواره رفت‌وآمد دارند و اینکه بخش ویژه جشنواره به چشم‌انداز سینمای چین اختصاص داشت هم می‌توان فهمید. انگار بازارهای تهران برای جنس‌های چینی کم بود که حالا اژدهای سرخ از جشنواره فیلم فجر هم سردرآورده است و با حضور داورانی که فیلم‌های ایرانی را بدون زیرنویس می‌بینند آن را تسخیر کرده است.

حضور چینی‌ها منحصر به داورهای بین‌الملل نیست؛ چرا که به نظر می‌رسد داوران چینی به همراه خانواده‌هایشان آمده‌اند و بچه‌های پنج، شش ساله خودشان را نیز آورده‌اند. چینی‌های خوش‌خنده را این روزها می‌شود در همه جای جشنواره دید و لابه‌لای هنرمندان و اهالی رسانه که در لابی‌های سالن همایش‌های برج میلاد در رفت‌و‌آمد هستند می‌گردند و گاهی هم به دیدن فیلم‌های ایرانی می‌نشینند.

در مراسم افتتاحیه بخش بین‌الملل که در برج میلاد برگزار شد جمعی از هنرمندان سینمای چین به همراه بالاترین مقام رسمی سینمای چین در برج میلاد حضور پیدا کردند.

افرادی با پوشیدن لباس‌های سنتی این کشور به استقبال سینماگران این کشور رفتند. «جواد شمقدری» رییس سازمان سینمایی ایران ضمن خوشامدگویی به فیلمسازان و هیات‌های چینی از بازار خوب برای فیلم‌های ایرانی گفت و ابراز امیدواری کرد که راه‌اندازی این بخش باعث همدلی بین سینماگران ایرانی و چینی شود؛ نکته‌ای که همیشه برعکس آن تصور می‌شد.

بازار چین 10سالی هست که جهان را تسخیر کرده، اما سهم ایرانی‌ها در این سال‌ها جنس‌های کم کیفیت و اغلب تقلبی چینی است که راه تولید داخلی را بسته است و به دلیل ارزان بودن قیمت به نسبت اجناس داخلی کمر تولید ملی را خم کرده است. هرچند که این بخش به اقتصاد مربوط است و ربطی به حوزه سینما و هنر پیدا نمی‌کند و حتما خارج از بحث ما است، اما حضور چشم‌انداز سینمای چین در جشنواره نه امری غیرمعمول است و نه امری بد، چرا که سینمای چین یکی از پیشرفته‌ترین و پیشروترین سینمای جهان است که کارگردانان بزرگی چون چن کایگه، جان وو و ژانگ ییمو و با کمی اغماض آنگ لی و چکی چان تایوانی از کنار آن به جهان معرفی شده‌اند. سینمایی که بعد از دوران مائو و انقلاب فرهنگی چینی‌ها سر برآوردند.

خود چینی‌ها فیلمسازان خود را بر اساس نسل‌ها طبقه‌بندی می‌کنند: نخست نسل پیشاهنگ؛ دوم آنهایی که در دهه‌های ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ واقعگرایی سوسیالیستی را الگو قرار دادند؛ سوم نسلی که به‌علت جنگ و اشغال، امکان تحصیل سینمایی نیافتند اما بلافاصله پس از رفع اشغال وارد صنعت شدند؛ چهارم نسلی که پیش از انقلاب فرهنگی آموزش دیده بودند اما تا پایان انقلاب فرهنگی امکان ورود به صنعت را نیافتند. مدرسه فیلم دولتی و آکادمی فیلم پکن، پس از تعطیل شدن در ۱۹۶۶ به‌واسطه انقلاب فرهنگی، در سال ۱۹۷۸ بازگشایی شد. در ۱۹۸۱ این آکادمی از میان نسل چهارم

دو هزار و صد فارغ‌التحصیل در رشته‌های بازیگری، کارگردانی، فیلمبرداری، صدابرداری و هنرهای گرافیک بیرون داد. نسل پنجم فیلمسازان چینی را کسانی تشکیل می‌دهند که پس از ۱۹۸۲ فارغ‌التحصیل شدند. نسل چهارم و پنجم، به‌واسطه نوع تربیت‌شان، گاه در یک گروه تحت‌عنوان «مدرسه‌ آکادمیک» قرار می‌گیرند. نسل پنجم فیلمسازان چینی در حوزه تازه‌ای با یکدیگر اشتراک دارند و آن تولید فیلم‌های تازه برای جذب تماشاگر در سرزمین اصلی است.

غالب فیلم‌های این نسل، بدون توجه به طبقه، در درجه اول به آسیب‌های فردی حاصل از انقلاب فرهنگی پرداخته‌اند. از دل همین نسل هم هست که فیلمسازانی چون چن کایگه و ژان‌ییمو برخاسته‌اند و باعث توجه جهان به سینمای چین شده‌اند. اما مساله وقتی جدی می‌شود که در سراسر جشنواره نشانی از این نام‌های بزرگ نمی‌بینی و حتی برای مثال «خانه خنجرهای پران» ژانگ ییمو که در این سال‌ها چندین بار از شبکه‌های مختلف رسانه ملی پخش شده است نیز لابه‌لای فیلم‌های جشنواره نیست، چه برسد به گل‌های پژمرده که سال گذشته هم فیلم و کارگردانی و کریستین بیل بازیگر این فیلم نامزد دریافت جایزه اسکار بود. سینمای چین با نمایش 10 فیلم در سی‌و‌یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر مرور می‌شود.